Dinsdag, 100412, Havana -> Vinales

We rijden in ongeveer drie uur naar Vinales, een typische provincieplaats zonder noemenswaardige bezienswaardigheden aan de westkust.
Onderweg vertelt Alexis over wat algemene Cubaanse bijzonderheden, te beginnen met de historie.
Als u heeft opgelet op school, weet u dat Columbus Cuba ontdekte, al meende hij dat het om Cipango ging, het huidige Japan. Hij trof er een zeer welwillende bevolking en noemde hen 'indianen'. DIt luidde het tijdperk van de kolonisatie in, waarin de Spanjaarden op zeer gewelddadige wijze het katholieke geloof er in ramden, rijkdommen roofden en de inheemse bevolking zo goed als geheel uitmoordde. Maar niet alleen de Spanjaarden: er lagen allerlei kapers op de kust, zoals de legendarische Franse kaapvaarder Jacques de Sores en natuurlijke onze 'held', Piet Heyn met z'n overbekende zilvervloot (1628).
De Cubaanse onafhankelijkheidsstrijd begon officieel toen jurist en grootgrondbezitter Carlos Manuel de Cespedes z'n slaven vrijliet en opriep samen met hem te vechten voor een vrij Cuba (1868).
In 1901 begon de tweede periode in de Cubaanse geschiedenis, die van de Amerikanse interventie (subtiel geregisseerd, onder het mom van hulp tegen de Spaanse repressie). In 1902 werd Cuba officieel onafhankelijk, maar vanwege de Amerikaanse invloed in feite een pseudo-republiek. Eerst generaal Machado en daarna generaal Batista traden op als meedogenloze tirannen.
In 1953 leidde de jonge jurist Fidel Castro Ruz, met z'n broer Raul en zo'n 150 medestanders het begin in van de Cubaanse revolutie, aanvankelijk met weinig succes, maar in 1959 bekroond met de vlucht van de gehate Batista en het uitroepen van de Cubaanse republiek. Bekend is de overgang naar het communistische model, de uittocht van duizenden vluchtelingen, de ineenstorting van de economie na het wegvallen van de Oost-Europese steun, en recentelijk Castro's flirt met de Venezolaanse president Chaves en zelfs Irak en Iran. Castro noemde de crisis eufemistisch 'de speciale periode', vond het een test en een uitdaging voor z'n volk en riep hen op om inventief met de armoede om te gaan.
Maar het gemor nam zulke vormen aan dat de Castro's in 1994 besloten tot versoepeling: toerisme werd toegestaan, convertible shops werden geopend en prive-activiteiten als private rooms werden toegestaan.
Enige opmerkingen van Alexis:
- Het overheidssalaris stelt niets voor, dat is feitelijk een symbolisch bedrag, amper genoeg om je elektriciteit en water mee te betalen. Dta geldt ook voor je pensioen, dat 60% van je mandsalaris bedraagt. Iedereen wordt dus gedwongen om zich op de zwarte markt te begeven en om extra inkomsten te genereren, zoals lifters tegen betaling meenemen. Ook prostitutie en diefstal komen voor, al valt dat mee vanwege de extreem hoge straffen. "En de gevangenissen zijn vreselijk hier".
- Een grote bron van inkomsten, naast toerisme, zijn de gelden die gevluchte familieleden vanuit Amerika sturen, al wordt daarover 20% belasting geheven.
- Luxe goederen, zoals een dvd-speler, zijn belast met 240% belasting.
- Een gemiddelde Lada kost hier circa 18.000 CUC-, en is voor vrijwel iedereen dus onbetaalbaar. Men lapt dus oude auto's op en beschouwt oldtimers als een investering die z'n geld zal opbrengen als de periode Castro is afgelopen. Overigens gaat het om benzinezuipers, die 1 op 6 rijden, terwijl benzine 1.40 per liter kost.

We komen aan in Pinar del Rio, waar we eerst de beroemde sigarenfabriek bezoeken. De eerste fabriek hier dateert van 1760. Het verbouwen van tabak is zeer arbeidsintensief. Bijna drie maanden blijft de tabak op het veld om de juiste omvang te bereiken. Na selectie gaan de bladeren naar de fabriek. Daar is alles handwerk. De werkbanken lijken op lessenaars, met overwegend vrouwen. Enkelen maken met een subtiele handbeweging duidelijk dat ze wel een pesootje willen. Het werk hier geeft een prima beeld van het socialistische arbeidsethos. Men werkt 8 uur per dag, met een ruime pauze, en 6 dagen per week. In de pauze wordt het voornaamste (gecensureerde!) nieuws voorgelezen, en 's middags zelfs literatuur of poezie. Natuurlijk wordt ook triomfantelijk meegedeeld. wie de beste arbeidsprestatie heeft geleverd. Dagelijks worden er hier 12.000 sigaren geproduceerd, type 'puros', bestemd voor de lokale markt. In het bijbehorende winkeltje kopen we natuurlijke enkele forse bolknakken.
Daarna bezoeken we de likeurfabriek. De 'guayabita' die hier wordt gemaakt, is een speciaal soort, gemaakt van de kleine bittere guayabitavrucht, een soort bes, en wordt gemengd met kruiden en rum. We proeven twee soorten, de seca ( droge) en de dulce ( zoete). Ze zijn heerlijk, maar pas ermee op: ze zijn circa 40 procent. Natuurlijk gaan we met een fles de deur uit.
We moeten daarna twee uur hier blijven, omdat we pas om drie uur in het hotel kunnen inchequen.
Het hotel in Vinales blijkt een prachtige locatie, met uitzicht over het dal, waarin we morgenochtend een wandeling maken. 's Avonds hebben we een romantische maaltijd in een Paladores met schitterend uitzicht over de vallei.